مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک قصد دارد تا زیرساخت‌‌های پیام‌رسانی واتساپ، اینستاگرام و مسنجر فیسبوک را متحد کرده و رمزنگاری نقطه‌به‌نقطه را در هر سه آن‌ها پیاده کند. این خبر، توسط روزنامه نیویورک تایمز در روز گذشته اعلام شد. منابع آگاه به برنامه‌های آتی زاکربرگ و فیسبوک اعلام کردند که اپلیکیشن‌های مذکور، از این پس هم به‌صورت مستقل کار خواهند کرد.

فیسبوک اعلام کرد که درحال بررسی اضافه کردن رمزنگاری نقطه‌به‌نقطه (که مانع از مشاهده پیام توسط هر فردی به‌جز کاربران حاضر در گفتگوها می‌شود)‌، به اپلیکیشن‌های پیام‌رسان خود است. به‌علاوه، آن‌ها درحال بررسی راه‌هایی برای آسان‌تر کردن ارتباط افراد در شبکه جهانی هستند. یکی از سخنگوهای شرکت در مصاحبه‌ای گفت:

بحث و مناظره‌های متعددی باید صورت بگیرد تا جزییات بی‌شمار این فرایند و چگونگی اجرای آن را متوجه شویم.

گزارش نیویورک تایمز در ادامه به این نکته اشاره می‌کند که پس از پیاده‌سازی تغییرات مدنظر زاکربرگ و شرکت تحت مدیریتش، افراد می‌توانند پیام‌های رمزنگاری‌شده و امن را بین اپلیکیشن‌های متعدد شرکت ارسال کنند. به‌عنوان مثال فردی که حساب کاربری فیسبوک دارد،‌ می‌تواند پیام امن خود را به فردی دیگر که تنها حساب کاربری واتساپ دارد، ارسال کند.

آیا فیسبوک با هدف مقابله با قوانین ضد تراست چنین تصمیمی گرفته است؟

یکی از نتایج محتمل ادغام زیرساخت‌های پیام‌رسانی، دشوار شدن تجزیه فیسبوک توسط مقامات قانونی ضد تراست خواهد بود. سم وینستین، استاد دانشگاه بنجامین کاردوزو چنین نظریه‌ای را بیان می‌کند و اعتقاد دارد پس از اجرای برنامه‌ها، امکان جدا کردن واتساپ و اینستاگرام از فیسبوک و لغو قرارداد خرید و ادغام آن‌ها، تاحدودی غیرممکن می‌شود. او می‌گوید فیسبوک با چنین ادغام ساختاری، نگرانی خود را از جدا شدن بهترین خریدهایش، به حداقل می‌رساند.

البته، طبق نظر همان کارشناس، جدا کردن واتساپ و اینستاگرام از فیسبوک، یکی از شدیدترین اقدام‌های قانونی در ایالات متحده‌ی آمریکا است. از آنجایی که احتمال چنین حرکتی، بسیار پایین خواهد بود، نمی‌توان دلیل اصلی تصمیم زاکربرگ برای ادغام را مقابله پیش‌گیرانه با قانون دانست.

مزایا و معایب ادغام

یکی از مهندسان سابق امنیت فیسبوک و متخصص رمزنگاری اعتقاد دارد اتحاد زیرساخت‌های پیام‌رسانی، خبر خوبی برای بحث حریم خصوصی کاربران است. درواقع به‌اعتقاد او، با چنین حرکتی، ساختارهای رمزنگاری نقطه‌به‌نقطه، بیش‌از‌پیش در جهان توسعه می‌یابند.

الکس استاموس، مدیر ارشد سابق امنیت و استاد کنونی دانشگاه استنفورد است. او درباره ادغام سرویس‌ها می‌گوید:

من نگرشی تقریبا مثبت به آینده این تصمیم دارم. پیش از این نگران بودم که آن‌ها، رمزنگاری نقطه‌به‌نقطه را غیرفعال کنند.

به‌هرحال، شایان ذکر است فناوری رمزنگاری نقطه‌نقطه، اطلاعات متادیتا (درباره اینکه چه افرادی با هم گفت‌وگو می‌کنند) را به‌طور کامل پنهان‌سازی نمی‌کند. همین واقعیت، نگرانی محققان درباره انتشار چنین اطلاعاتی را افزایش می‌دهد.

ادغام زیرساخت‌ها، رمزنگاری نقطه‌به‌نقطه را گسترده‌تر می‌کند

ادغام سرویس‌های وابسته به متادیتا، بیش‌از‌پیش به فیسبوک امکان می‌دهد تا درباره کاربران، اطلاعات کسب کند. آن‌ها می‌توانند شماره تماس و آدرس ایمیل افرادی که از سرویس‌های متفاوت استفاده می‌کنند را با هم تطبیق دهند. فیسبوک با استفاده از آن اطلاعات می‌تواند هزینه بیشتری برای تبلیغات هدفمند خود دریافت کند. البته، با رمزنگاری نقطه‌به‌نقطه، غول شبکه‌های اجتماعی دیگر نمی‌تواند تبلیغات براساس متن پیام‌ها را در سرویس‌های مسنجر و اینستاگرام پیاده‌سازی کند.

تغییرات متعدد دیگری نیز با ادغام سرویس‌های زیرساختی رخ می‌دهد. به‌عنوان مثال، اکنون مسنجر به افراد غریبه اجازه می‌دهد تا بدون داشتن شماره تلفن افراد، با آن‌ها تماس بگیرند. چنین قابلیتی، احتمال مزاحمت، سرقت یا آزار کودکان را افزایش می‌دهد. ازطرفی، سیستم‌های مبتنی بر شماره تلفن نیز نگرانی‌هایی پیرامون حریم خصوصی ایجاد می‌کنند؛ چرا که دولت‌ها یا سازمان‌های دیگر، می‌توانند با استفاده از آن اطلاعات، موقعیت مکانی افراد را استخراج کنند.

به‌هرحال کارشناسان اعتقاد دارند ادغام زیرساخت‌های پیام‌رسانی، نقاط مثبت و منفی زیادی دارد. برخی از آن‌ها می‌گویند فیسبوک باید برای چنین تصمیم‌هایی، با متخصصان حوزه‌های مختلف از تروریسم گرفته تا امنیت کودکان و وکلای حریم خصوصی مشورت کند. به‌هرحال باید منتظر پیاده‌سازی نهایی طرح زاکربرگ و همکارانش و اولین پیامدهای آن باشیم.

منبع: REUTERS